Zastanawiasz się, jak przygotować się na długie zimowe spacery, aby nie zaszkodzić swojemu zdrowiu? Podpowiadamy, jak chronić się przed wychłodzeniem i odmrożeniami oraz co robić w przypadku ich wystąpienia.
Wychłodzenie i odmrożenia – czym są?
Wychłodzenie to stan organizmu wynikający ze spadku temperatury ciała poniżej 36,6 stopni Celsjusza. Jeśli jest niewielkie, może skończyć się gorączką. W przypadku obniżenia temperatury poniżej 35 stopni, czyli hipotermii zagrożenie jest już śmiertelne.
Odmrożenia są miejscowymi uszkodzeniami skóry i tkanki podskórnej, powstającymi w wyniku kurczenia naczyń krwionośnych pod wpływem niskiej temperatury. Występują najczęściej na palcach rąk i stóp, uszach oraz nosie.
Objawy wychłodzenia
Pierwszymi objawami wychłodzenia są dreszcze. Gdy pojawiają się po nich zawroty głowy, dezorientacja, drżenie mięśni i ogólne osłabienie, to znak, że dopada Cię łagodna hipotermia.
Co robić w przypadku wychłodzenia?
Odczuwanie dreszczy to ostatni moment na natychmiastową reakcję, czyli włożenie dodatkowych warstw odzieży lub wymianę jej na suchą.
W warunkach biwakowych musisz jak najszybciej rozpalić ognisko, schronić się przed wiatrem i deszczem oraz nakryć się kocem. Najlepiej jednak poszukać zabudowanych, zamieszkałych miejsc i poprosić o pomoc medyczną.
Objawy odmrożeń skóry
Objawy odmrożeń są coraz bardziej widoczne i wyczuwalne, wraz z czasem ich trwania. Dlatego wyróżnia się cztery fazy, nazywane stopniami. O ile pierwszy jest stosunkowo niegroźny, to pozostałe mogą prowadzić do stałych uszczerbków.
Stopnie odmrożeń:
- Stopień I: skóra najpierw blednie, a następnie czerwienienie i sinieje. Pojawia się pieczenie, obrzęk i uczucie zdrętwienia.
- Stopień II: na odmrożonej skórze powstają pęcherze z płynem surowiczym. Obrzęki powiększają się i mogą pozostać na skórze długo po wyleczeniu.
- Stopień III: dochodzi do martwicy skóry i tkanek, dochodzącej nieraz do kości oraz zaburzenia czucia głębokiego. Na skórze powstają krwotoczne pęcherze.
- Stopień IV: dochodzi do całkowitej martwicy i ubytku tkanek. Odmrożenie dotyka całą cześć ciała, na której wystąpiło i najczęściej prowadzi do jej amputacji.
Odmrożenia – pierwsza pomoc
Nie wolno Ci rozcierać odmrożonych części ciała silnym masażem, gdyż doprowadzi to do uszkodzenia tkanek. Musisz jak najszybciej znaleźć ciepłe otoczenie, przykryć się dodatkową warstwą odzieży lub kocem, a na odmrożone miejsce nałożyć jałowy opatrunek.
Jeśli skóra w odmrożonym miejscu ma blady kolor, możesz wykąpać się w wodzie o temperaturze ok. 25 stopni przed nałożeniem opatrunku. Pamiętaj, że jeśli skóra ma już krwawe zabarwienie, musisz niezwłocznie udać się do lekarza.
Choć wychłodzenia i odmrożenia są groźne dla organizmu, można łatwo ich uniknąć i bez lęku cieszyć się długimi zimowymi spacerami. Wystarczy Ci odpowiedni strój, krem do twarzy, duża ilość ruchu oraz ciepły napój na drogę.
Ciepły strój na zimowe spacery
Wychodząc zimą z domu, musisz ubierać się ciepło, ale niekoniecznie na przysłowiową cebulkę. Wystarczy Ci bielizna termoaktywna, bluza lub polar i gruba kurtka. Na nogi włóż ciepłe skarpety. Jeśli wychodzisz na dłużej, możesz zabrać ze sobą dodatkową parę na przebranie, gdy pierwsza przemoknie.
Pamiętaj też o dodatkach. Na ręce włóż grube zimowe rękawice, które pomogą Ci uniknąć odmrożeń palców. Szyję opatul szalikiem, chustą lub kominem.
Nie zapomnij o grubej czapce, mając na uwadze, iż głowa jest bardzo słabo unaczyniona i praktycznie w ogóle nie ma izolacyjnej tkanki tłuszczowej, chroniącej przed zimnem.
Z kolei buty zimowe muszą być ocieplane od wewnątrz i wodoszczelne od zewnątrz. Kup model z wysoką cholewką, chroniącą przed dostawaniem się śniegu do wnętrza.
Ruch – rozgrzanie organizmu na mrozie
W mroźne dni nigdy nie stój w bezruchu dłużej niż to absolutnie konieczne. Jeśli wyszedłeś na dłuższy spacer lub wycieczkę, nie pozwalaj sobie na dłuższe postoje.
Co jakiś czas podskakuj, poruszaj rękoma i palcami, zwłaszcza u nóg. Jeśli czujesz przemarznięcia na nosie, ponacieraj go dłońmi bez rękawiczek. Po postoju zrób kilka skłonów i przysiadów.
Maść na odmrożenia – zabezpieczenie twarzy przed wychłodzeniem
Aby dodatkowo zabezpieczyć się przed mrozem, posmaruj twarz i dłonie maścią ochronną na odmrożenia, jeszcze przed wyjściem z domu. Ochroni to Twoją skórę przed pękaniem naskórka, pogłębiającego ryzyko wychłodzenia.
Ciepły napój w termosie – najlepszy na mroźne dni
Spacerując zimą, warto rozgrzewać organizm również od wewnątrz. Najlepiej, jeśli na każdy zimowy spacer będziesz zabierał ze sobą termos lub kubek termiczny z ciepłą herbatą, albo ewentualnie kawą. Kategorycznie unikaj za to alkoholu! Wysokoprocentowe trunki sprawiają wrażenie rozgrzewających, gdyż chwilowo podnoszą ciśnienie. W rzeczywistości wychładzają organizm.